Olağandışı Davranışlara Sahip İki Kara Delik, Oluşumlarına İlişkin Geleneksel Teorileri Bozuyor

Gökbilimciler, her biri bu kozmik devlere ilişkin mevcut anlayışa meydan okuyan fenomenler sunan iki olağandışı kara deliği izliyor. Bir “seri katil” kara delik, beş yıl içinde ikinci yıldızını yutmak üzereyken, yeni keşfedilen üçlü sistem V404 Cygni’nin bir parçası olan diğeri, kara delik oluşumuna ilişkin uzun süredir savunulan teorileri alt üst etti.

Kara Delik “Seri Katil” Başka Bir Yıldıza Ulaşıyor

Dünya’dan 215 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan bu süper kütleli kara delik, bilim adamlarının dikkatini ilk kez beş yıl önce parlak bir parlamayla çekmişti. Parlama, kendisine çok yaklaşan bir yıldızdan geldi ve gökbilimcilerin gelgit kesintisi olayı veya AT1910qix dediği olayı ateşledi. Yerçekimi kuvvetleri yıldızı esnetip parçaladı, kalıntılarının bir kısmını kara deliğin etrafında bıraktı ve geri kalanını uzaya fırlattı.

Belfast Queen’s Üniversitesi’nden Dr Matt Nicholl liderliğindeki bir gökbilimci ekibi, Chandra X-ışını Gözlemevi ve Hubble Uzay Teleskobu gibi yüksek güçlü teleskopları kullanarak bu disk kalıntısını birkaç yıldır takip ediyor. Son zamanlarda her 48 saatte bir başka bir yıldız bu diskin içinden geçmeye başladı ve her çarpışmada parlak X-ışını patlamaları yarattı. Dr Nicholl bunu, bir dalgıcın suya her çarptığında havuzda sıçrama yapmasına, yıldızın dalgıç ve diskin de havuz olmasına benzetiyor.

Dr Nicholl, “Belirsiz olan şey, bu yıldızın başına ne geleceğidir” dedi. “Kara deliğin içine çekilebilir ya da tekrarlanan bu çarpışmalardan dolayı sonunda parçalanabilir.”

Kuğu’da Nadir Bir Üçlü Kara Delik Sistemi

Bu arada, Kuğu takımyıldızında nadir bulunan üçlü bir sistem, kara deliklerin kökenleri hakkında soru işaretleri uyandırıyor. V404 Cygni olarak bilinen bu sistem, dokuz güneş kütleli bir kara deliği ve biri gökbilimcilerin mümkün olduğunu düşündüğünden çok daha uzakta olan, yörüngede dönen iki yıldız içeriyor. MIT araştırma görevlisi Kevin Burdge, bir süpernovanın genellikle uzaktaki yoldaşları kütleçekimsel olarak bağlı kalamayacak kadar uzağa ittiğini belirtiyor. Ancak bu sistemde uzak bir yıldız, 300 milyar mil gibi şaşırtıcı bir yörüngede dönüyor.

Nature makalelerinde Dr. Burdge ve ekibi, bu kara deliğin bir süpernova patlaması olmadan oluşmuş olabileceğini, muhtemelen yakındaki yoldaşlarını dışarı atmadan “sessizce” çöktüğünü öne sürdü. Bu hipotez, henüz tam olarak anlaşılamayan yeni kara delik oluşum süreçlerine işaret etmesi nedeniyle bilim insanları arasında ilgi uyandırdı.

Chicago Üniversitesi’nden astrofizikçi Daniel Holz, pek olası olmasa da doğanın çoğu zaman varsayımlara meydan okuduğunu belirtti. Bu keşif kara delik araştırmalarında yeni bir sayfa açabilir.