Avrupa’da Rus sabotajı: “Çok sayıda iğne batması”

Hibrit savaş uzmanı Sönke Marahrens, Rusya’nın sürekli olarak Avrupa devletlerine hibrit araçlarla saldırdığını açıklıyor. Kremlin aynı zamanda Batı’yı askeri açıdan istikrarsızlaştırmaya yönelik bu hazırlıkları “tamamlamayı” planlıyor.

tagesschau.de: Alman istihbarat şefleri bu hafta başında Rusya’nın Almanya’da artan sabotaj eylemleri konusunda uyarıda bulundu. Rusya, diğer Avrupa ülkelerindeki saldırgan eylemlerini de yoğunlaştırıyor. Kremlin bununla hangi hedefleri takip ediyor?

Sönke Marahrenler: Rusya, Ukrayna’ya büyük önem veriyor ve Rusya’nın Ukrayna’daki stratejik hedeflerine ulaşabilmesi için ön saflarda Ukrayna’ya verilen desteği azaltmak amacıyla Avrupa ülkelerinde hibrit araçlarla çalışıyor.

Aynı zamanda Rusya’nın Avrupa’nın güçlü olmamasında da çıkarı var. Bu nedenle NATO ve AB kurumlarının yanı sıra Avrupa devletleri de hibrit tedbirlerle sürekli saldırıya uğruyor.

Kişiye

Sönke Marahrens hibrit savaş konusunda uzmandır. 2021’den 2024’e kadar Avrupa Hibrit Tehditlerle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi Helsinki’deki Hibrit CoE’de Strateji ve Savunma Direktörü olarak görev yaptı.

“Çok geniş yelpazede saldırılar beklemeliyiz”

tagesschau.de: Şu anda ne tür saldırılar yaşanıyor ve Avrupa’nın gelecekte neye hazırlanması gerekecek?

Marahrenler: Hibrit tehditler genellikle kuruluşların veya devletlerin sistemik zayıflıklarına yöneliktir. Ve burada inanılmaz sayıda iğne batması yaşıyoruz. Rus operatörler birçok Avrupa ülkesinde her ülkeye özel olarak tasarlanmış çok farklı şeyler deniyorlar: Polonya’da işe yarayan hibrit önlemler Almanya’da işe yaramıyor; Almanya’da işe yarayan şey Finlandiya’da işe yaramaz.

Gelecekte çok geniş bir yelpazede saldırılar da beklemeliyiz. Yaklaşık üç hedef alanı vardır. Birincisi devlet kurumlarına yönelik saldırılar var. Bu, devletin eyleme geçme yeteneğinin kısıtlanmasıyla ilgili, ama aynı zamanda halkın ilgili devlete olan güveninin de azaltılmasıyla ilgili.

İkinci grup ekonomidir: Bunlar kritik altyapılara yönelik sabotaj eylemleri, siber saldırılar, fidye yazılımı saldırılarıdır. Bu durum devletlerin ekonomik gücünü zayıflatabileceği gibi belirsizlik de yaratabilir.

Son grup ise nüfustur. Rusya kamuoyundaki tartışmalarda karşıt görüşleri destekliyor. Bu, radikalleşmeye ve bir noktada saldırgan olaylara yol açıyor.

Almanya’nın sistemik zayıflığı

tagesschau.de: Rusya, özellikle Almanya’da hangi sistemik zayıflıklardan yararlanıyor?

Marahrenler: Örneğin Almanya’da Rusya’nın siyasi görüşlerin oluşmasına müdahale etmek amacıyla bazı partilere para ve benzeri yardımlarda bulunduğunu görüyoruz. Rusya bizi bu şekilde manipüle etmeyi başarıyor. Elbette çoğulculuk sistemik bir zayıflık değil, demokrasimizin bir parçasıdır. Dolayısıyla bu saldırı yüzeyi sistemin doğasında vardır.

Ancak hibrit savaşın en tehlikeli biçimi dezenformasyondur. Bu, görüşlerin oluşmasına ve anlatıların belirlenmesine olanak tanır. Antisemitizm veya aşırı siyasi fikirler körüklenebilir.

Sovyetler Birliği nüfuz etme girişimlerinde açık bir mesaja sahipti: hepimizin iyi komünistler olmasını istiyordu. Günümüzde keyfi görüşler sırf memnuniyetsizlik yaratmak için destekleniyor; bunu yakalamak çok zor. Ancak bu memnuniyetsizliğin sonuçlarını siyasetçi Walter Lübcke’nin öldürülmesinde veya Halle’deki sinagoga düzenlenen saldırıda görebilirsiniz.

“Bilgiyi işleme becerisine ihtiyaç var”

tagesschau.de: Buna karşı kendinizi nasıl koruyabilirsiniz?

Marahrenler: Özellikle sosyal medyada bilgileri işlemek için temel bir yeteneğe ihtiyacımız var. Vatandaşları, özellikle de gençleri, yanlış bilgilerin, dezenformasyonun ve aynı zamanda yanlış bağlamda gönderilen bilgilerin tespit edilmesi konusunda bilgilendirmek ve güçlendirmek için çeşitli girişimler bulunmaktadır. Ancak melez bir tartışmanın ortasındayız; her gün yeni bir şey deneniyor.

Diğer saldırı türlerine karşı savunma söz konusu olduğunda esnekliğe de odaklanmamız ve insanları normal ortamlarındaki küçük anormalliklere bile nasıl dikkat etmeleri gerektiği konusunda bilinçlendirmemiz gerekiyor.

Örneğin siber güvenlik, başarabileceğiniz bir durum değil, sürekli dinamik olarak değişen bir durumdur. Bugün önlenebilenler, yarın farklı bir tedbirle yeniden denenecek. Ve buna hazırlanmalısınız. Esnekliğe çok güvenmeniz gerekiyor.

“Etik sınırlarla ilgilenmeyen muhalifler”

tagesschau.de: Peki fiziksel altyapımıza yönelik saldırılardan kendimizi koruyabilir miyiz?

Marahrenler: Orada büyük bir zorluk var. Hiçbir zaman yüzde 100 güvenlik sağlanamaz. Burada da amaç kendinizi anormalliklere karşı duyarlı hale getirmektir. Siyasette de şu anda kritik altyapının ne olduğu tartışılıyor. Bunu nasıl koruruz? Ama aynı zamanda: Böylesine kritik bir altyapı başarısız olursa belediyelerde ve şirketlerde ne gibi planlarımız var? Almanya’da olumlu bir yoldayız, sorunun farkına vardık.

Ama bizim etik sınırlarımızla ilgilenmeyen, ülkelerimizdeki rejim karşıtlarının öldürülmesi dahil her alanda etkin olan bir rakibimiz var.

“Rusya kendi dünya düzenini kurmayı planlıyor”

tagesschau.de: Alman istihbarat servisleri ayrıca Rusya’nın en geç on yılın sonunda Batı’ya konvansiyonel bir saldırı başlatabileceği uyarısında bulundu. Bu değerlendirmeyi paylaşır mısınız?

Marahrenler: Rusya şu anda Ukrayna’da büyük kayıplar verdiği bir durumla karşı karşıya. Önce bunları telafi etmeleri gerekecek. Bu bize zaman kazandırır.

Ancak Rusya’nın muhtemelen Çin ile birlikte kendi dünya düzenini kurmayı planladığı iyi biliniyor. Sürekli öne sürdükleri şey budur. Ve Rusya açısından bu, sonuçta ordunun kullanımını da içeriyor.

Rusya Genelkurmay Başkanı 2012 yılında yazdığı bir makalede, gelecekteki çatışmaların yüzde 80’inin askeri olmayan yöntemlerle çözüleceğini yazmıştı. Hibrit ortamda yaşadığımız şey budur. Ama yine de yüzde 20’lik bir oran var. Bize yönelik hibrit saldırılarda, Rusya işgale başlamadan önce Ukrayna’da yaşananların benzerlerini görüyoruz.

“Askeri araçlarla hibrit operasyonları tamamlayın”

tagesschau.de: Rusya’nın planları neler?

Marahrenler: Plan, hibrit operasyonları kendi deyimleriyle askeri araçlarla tamamlayabilmek. Moskova’daki bireysel planlamayı size anlatamam. Ama onları Litvanya’da bir tugayla desteklediğimizde Baltık devletlerinin savunmalarını nasıl inşa ettiklerine bir bakın. Orada Rusya, Avrupa’yı istikrarsızlaştıracak gerçekler yaratmak için Avrupa sisteminde zayıf bir nokta bulmaya çalışıyor.

Ancak Rusya Genelkurmay Başkanı da sonuçta Baltık Denizi’ne yapılacak bir saldırının çok tehlikeli olduğu, çünkü tüm NATO’nun zaten orada bulunduğu kanaatinde olabilir ve bu nedenle başka bir zayıf noktayı seçebilir. Bunu kimse tahmin edemez. İşte bu nedenle NATO’nun savunma için sadece bireysel öncelikleri belirlemesi değil, bir bütün olarak hazırlanması önemlidir.

“Bu ilk tehdit”

tagesschau.de: Rusya, Baltık Denizi’ndeki kritik altyapının haritasını çıkarmak gibi eylemlerle ne yapmayı amaçlıyor? Daha küçük sabotaj eylemleri veya askeri harekat hazırlıklarıyla mı ilgili?

Marahrenler: Her şeyden önce bu bir sinyaldir: Nasıl konumlandığınıza bakıyoruz. Bu ilk tehdit. Bu tür haberleri paylaşmayı hafife alıyoruz: Kablolarınızın nerede olduğunu bildiğimizi size gösteriyoruz.

Bazıları, geçen yıl bir Çin gemisinin demiri aşağıdayken 200 mil geriye doğru yelken açtığında zaten yok edilmişti: Zayıf noktaların nerede olduğunu biliyoruz ve onlara çok dikkatli bakıyoruz. Buna sinyal verme denir. Ama elbette daha sonra nereye saldırabileceklerini de biliyorlar.

“Psikolojik Tahmin edilmesi zor yönler”

tagesschau.de: Bu sinyalin tam olarak ne yapması gerekiyor?

Marahrenler: Rusya’nın amacı Batılı ülkelerin dikkatlerini Ukrayna’daki savaştan uzaklaştırıp içeriye çevirmelerini sağlamaktır. Artık kaynaklarımızı kritik altyapımızı korumaya ayırmamız gerektiğini, böylece Ukrayna’ya sunabileceğimiz seçeneklerin azalmasını söylüyorlar.

Öte yandan, genel savaş korkusunun sözde kışkırtılması zordur. Almanya’da işe yarayabilir. Ancak bunun gibi bir şey de geri tepebilir. Bu psikolojik yönleri tahmin etmek her zaman çok zordur.

Bunu Baltık ülkelerinin yanı sıra İsveç ve Finlandiya’da da görebilirsiniz. İnsanlar Rusya’yı bir tehdit olarak algılamaya başlayınca halk hükümeti destekledi ve şöyle dedi: NATO’ya katılmak istiyoruz, özgürlüğümüzü korumak istiyoruz – ve bunu yaparak diğer tarafın umduğunun tam tersini yapmış olduk.

Röportaj tagesschau.de adresinden Christoph Schwanitz tarafından gerçekleştirildi.