120’den fazla ölü: Mozambik’te seçim sonrası huzursuzluk

Başkent Maputo ile Beira ve Nampula şehirleri özellikle etkilendi. Mozambik İçişleri Bakanı Salı akşamı 21 ölü ve 25 yaralıdan bahsetti. Huzursuzluk, Anayasa Konseyi’nin Pazartesi günü 49 yıldır iktidarda olan Frelimo partisinin adayı Daniel Chapo’nun yüzde 65 oyla yeni cumhurbaşkanı seçildiğini onaylamasının ardından başladı.

Oyların yüzde 24’ünü aldığı bildirilen muhalefet lideri Venancio Mondlane, sonucun manipüle edildiği gerekçesiyle reddetti. Facebook üzerinden yaptığı konuşmada 15 Ocak’ta kendisini başkan ilan edeceğini duyurdu. Ekim seçimlerinin ardından huzursuzluk başladığından beri yurtdışındaydı.

Başkent Maputo’da kaos

Maputo ve diğer şehirlerde mağazalar yağmalandı ve polis karakolları ve Frelimo parti genel merkezi dahil araçlar ve binalar ateşe verildi. Protestocular cezaevlerini de bastı. Başkent hapishanesinden 1.500’den fazla mahkum kaçtı. İsyanda 33 kişi öldü, 15 kişi de yaralandı.

Polis şefi, “Durumdan endişe duyuyoruz” dedi. Mahkumlardan yaklaşık 30’unun, kuzeydeki Cabo Delgado eyaletinde yedi yıldır saldırı ve huzursuzluktan sorumlu olan silahlı çetelerle bağlantısı olduğu belirtiliyor.

Protestolar kamusal yaşamı felç ediyor. Bir DPA muhabirinin bildirdiğine göre, Maputo’da göstericiler barikatlar kurdu, elektrik direklerini tahrip etti ve bankaları soydu. Başkentin pek çok sakini saldırılardan korktukları için Noel Günü’nde evde kaldı. Hükümet, polisin yanı sıra özel askeri ve sınır muhafız güçlerini de görevlendiriyor.

Güney Afrika arabuluculuk teklifinde bulundu

Muhalefet lideri Mondlane, destekçilerini barışçıl protesto yapmaya çağırdı. Komşu Güney Afrika Dışişleri Bakanlığı, çatışmanın taraflarını siyasi diyaloğa davet etti ve arabuluculuk konusunda destek teklifinde bulundu.

Frelimo partisi eski Portekiz kolonisini 1975’ten beri yönetiyor. 1994’ten beri düzenli seçimler yapılıyor. Mozambik’te yaklaşık 35 milyon insan yaşıyor ve bunların çoğu yoksulluk ve kötü yönetimin yanı sıra iklim değişikliğinin etkilerinden de muzdarip.

Tropikal fırtınadan yüz binlerce kişi etkilendi

Bir haftadan biraz daha uzun bir süre önce kasırgada 120 kişi öldü. 15 Aralık’ta Afrika anakarasını Cabo Delgado’da saatte 240 kilometreye varan rüzgar hızıyla vuran Chido fırtınasından yaklaşık 688.000 kişi etkilendi. 150.000’den fazla evin yanı sıra düzinelerce hastane, okul, kamu binası, radyo direkleri ve diğer altyapılar yıkıldı veya hasar gördü. Yardım kuruluşları on binlerce kişiye acil yardım ulaştırdı.

Mozambik Devlet Başkanı Filipe Nyusi, etkilenenlere destek ve hızlı bir şekilde yeniden inşa sözü verdi. Kasırgadan en çok etkilenen Cabo Delgado eyaleti de yıllardır İslam Devleti terörist milislerine bağlı şiddet yanlısı İslamcılarla çatışmalara sahne oluyor.